Klooster tussen Jericho en Jeruzalem Editie 85 • maart 2025 Nieuws uit Israël Promotie tot doctor Verdriet en rouw
COLOFON IN DEZE UITGAVE PAGINA 4 INTERVIEW Ds. G.T Van Appeldoorn promoveert PAGINA 6 Nieuws uit Israël PAGINA 11 VERRASSENDE ONTMOETING IN GOES PAGINA 12 BESTUURS- WISSELINGEN PAGINA 13 VOORLICHTING OVER ISRAËL PAGINA 14 AGENDA PAGINA 15 VOOR DE KINDEREN PAGINA 9 BEZINNING STEUN ONS! HOE KUNT U HELPEN? Elke bijdrage, groot of klein, brengt ons dichter bij ons doel. Hier zijn manieren waarop u kunt bijdragen: MAANDELIJKSE DONATIE: Word een vaste partner en maak een verschil op lange termijn. EENMALIGE DONATIE: Steun ons met een eenmalige bijdrage om directe impact te maken. SPONSOR EEN PROJECT: Kies een specifiek doel dat u nauw aan het hart ligt en draag bij aan concrete verandering. HOE KUNT U DONEREN? Het is eenvoudig! Bezoek onze website op steunfondsisrael.nl en klik op de donatieknop. Elke cent telt en brengt ons dichter bij de realisatie van onze doelen. Nu gemakkelijk uw gift overmaken via de QR-code. Scan de code met uw smartphone of tablet en u kunt direct uw gift overmaken. DANK VOOR UW STEUN! Stichting Steunfonds Israël is een interkerkelijke stichting die de verspreiding van het Evangelie in Israël steunt en kennis van de gereformeerde leer overdraagt op de jeugd van de Messiasbelijdende gemeenten in Israël. - RSIN: 809087595. Onze stichting is erkend als ANBI. Financiële bijdragen NL91 RABO 0395 21 9582 t.n.v. Steunfonds Israël Kantoor- en postadres Stichting Steunfonds Israël Duke Ellingtonstraat 13 4337 XT Middelburg Tel. 0118-856805 info@steunfondsisrael.nl Bestuursleden Ds. A.C. Uitslag, voorzitter (Urk, CGK) L. van der Tang, secretaris (Rhenen, GGiN) J.W. Baan, penningmeester (Soest, HHK) Ds. G.T. van Appeldoorn (Loon op Zand, HHK) W.A. de Jong (Utrecht, OGGiN) Ds. M.H. Schot (H-I-Ambacht, GG) J. Zeeman (Urk, CGK) Comité van aanbeveling De volgende personen bevelen het werk van de stichting van harte aan: Ds. R. Bakker (OGGiN), Drs. B. Belder (PKN), Prof. Dr. W.J. op ’t Hof (HHK), Ds. C. Hogchem (GG), Ds. J.M.J. Kieviet (CGK), Ds. A. Kort (OGGiN), Ds. G.J.N. Moens (GG), Ds. B. Reinders (Vrij OGG), Ds. W. Silfhout (GG), Ds. J.G. van Tilburg (HHK), Ds. W. Visscher (GG), Ds. K. Visser (CGK), Dr. P. de Vries (HHK), Ds. J.A. Weststrate (GGiN) Schenken en legateren wdekloe@steunfondsisrael.nl Voorlichting Secretariaat: G.J. Rozendaal voorlichting@steunfondsisrael.nl Fondsenwerving Secretariaat: C.J. Proos fondsenwerving@steunfondsisrael.nl Dit magazine is een uitgave van de stichting Steunfonds Israël en wordt gratis toegezonden aan donateurs en belangstellenden van de stichting. Hoofdredacteur Ds. A.C. Uitslag Redactie Lisa Vink, W. de Kloe, C.J. Proos Adreswijzigingen adressenbeheer@steunfondsisrael.nl Adverteren Plaatsingsmogelijkheden, advertentierichtlijnen en - tarieven zijn op te vragen via: adverteren@steunfondsisrael.nl Drukwerk en verspreiding Verloop, Alblasserdam Niets uit dit magazine mag worden verveelvoudigd, doorgestuurd, opgeslagen in een gegevensbestand of openbaar gemaakt zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de redactie. Op geen enkele wijze of vorm mag dit geschieden; niet elektronisch, mechanisch, noch door fotokopieën, scan, opnamen of op welke andere wijze dan ook. De inhoud is uitsluitend bestemd voor de kring van geadresseerden/vaste lezers. Voor alle toekomstige data geldt: Zo de HEERE wil en wij leven. 2
3 VAN DE VOORZITTER Terwijl ik dit schrijf is het bestand tussen Israël en Hamas een enkele week oud. Een fragiel en broos akkoord. Het gaf een enorme blijdschap in Israël toen de eerste drie vrouwelijke gijzelaars werden vrijgelaten. Wat zullen ze veel hebben meegemaakt en veel moeten verwerken. In de eerste week na de wapenstilstand kwamen er ook steeds meer beelden vanuit Gaza naar buiten. Een ongekende ravage. Alles ligt daar stuk. Deze kuststrook heeft een geweldige potentie om zich te ontwikkelen tot een welvarend gebied. Dat kan echter alleen, als er een bestuur komt, die het goede zoekt voor de inwoners en die vrede beoogt met Israël. Dat zal Hamas nooit brengen. Daarom hoop je dat de bevolking opstaat en zich tegen Hamas keert. Nu er een wapenstilstand is bereikt neemt het aantal vluchten naar Israël weer toe. Toeristen willen het land weer bezoeken. Het gewone leven in Israël keert steeds meer terug. Dat komt het werk van onze stichting ook ten goede. We zien ernaar uit om de mensen in Israël te bereiken met het Woord. Werk dat we inmiddels al een kwart eeuw mogen doen. Als stichting mogen we immers gedenken, dat we 25 jaar oud zijn. Binnenkort hopen we een speciale jubileumbijeenkomst te houden, waar u en jullie ook welkom zijn. Samen willen we de Heere danken voor de ontvangen zegenen. Tegelijk zal er gebed zijn voor Israël, opdat zij mogen komen tot de kennis van Jezus Christus. Vanuit dat licht hopen we in de toekomst ons werk voort te mogen zetten. Deels met nieuwe mensen, nieuw elan en een nieuw motto. We hopen u op de jubileumbijeenkomst meer over te vertellen. Tegelijk blijft de missie hetzelfde: hart voor Israël opdat de beminden om der vaderen wil de Christus mogen leren kennen. Ds. A.C. Uitslag MEDITATIE “Ik zal Israël zijn als de dauw…” (Hosea 14: 6a) Hosea, hij is in Zijn tijd een profeet in woord en daad. De afgodendienst van Israël is niet minder dan hoererij. In zijn eigen beschadigde huwelijk moet hij demonstreren hoe diep het volk gevallen is. De gesmade liefde van de Heere leidt tot de hartstochtelijke oproep om toch terug te keren. Opdat het volk zich bekeert tot haar wettige Man, de God van Israël. Anders zal Zijn oordeel het volk treffen. Toch is dit niet het laatste dat Hosea in de naam van de Heere profeteren moet. Er is nog een vervolg. Maar dat komt niet van beneden, maar van Boven. Van de kant van het volk is het vastgelopen. Maar nu mag de profeet in naam van Zijn Zender Zijn Geest beloven. Dat nu is de enige redding van dit geheel verloren volk. Ook in dit laatste hoofdstuk van zijn profetenboek klinkt nog een keer de hartstochtelijke oproep tot bekering. “Bekeer u, o Israël!, tot de HEERE, uw God, toe. Want gij zijt gevallen om uw ongerechtigheid.” Maar wat een wonder. Nu gaat de Heere beloven wat Hij gebiedt. Is dan het volk onwillig en onmachtig – dan zal Hij het doen. “Ik zal hun afkering genezen. Ik zal hen vrijwillig liefhebben. (…) Ik zal Israël zijn als de dauw!” Deze genadige belofte is niet minder dan een toezegging van de gave van Zijn Geest. Een aansprekend beeld voor Israël. Ieder weet het: in het dorre land is de geregelde bevochtiging onmisbaar. Blijft de dauw uit, dan kwijnt alle leven weg. Dan is het land en daarmee het volk tot ondergang gedoemd. Zo geldt het in geestelijk opzicht nog te meer. Van Wie zal Israël het moeten hebben - het Israël van toen en het Israël van nu? Van de Geest der genade en der gebeden. De Heere zegt: “Ik zal…!” Die dauw in Israël was geen karige bevochtiging. Nee, er is bij de Heere een overvloed. “Gij bezoekt het land. En hebbende het begerig gemaakt, verrijkt Gij het grotelijks!” Zo doe Hij ook aan mij… Ds. J.M.J. Kieviet
4 Ds. G.T. Van Appeldoorn over zijn promotie tot doctor in de theologie Hoe bent u betrokken bij onze stichting? Vijf jaar geleden werd ik benaderd door stichting Steunfonds Israël / Isaac da Costa om zitting te nemen in het bestuur. Ik ging met vreugde in op dit verzoek, wegens de liefde voor Israël en het interkerkelijke karakter van de stichting. In die afgelopen vijf jaar zijn we verhuisd vanuit Melissant, mijn eerste gemeente, naar de Hersteld Hervormde Gemeente van Loon op Zand. Ook ontvingen we enkele jaren geleden ons vijfde kind. De oudste zit inmiddels op het voortgezet onderwijs. Gedurende al die jaren heb ik me verdiept in een promotieonderwerp en verleden december mocht ik mijn proefschrift verdedigen. U bent gepromoveerd op het proefschrift ”Kringen van licht en duisternis. De constructie van groepsidentiteit door middel van het contrast tussen licht en duisternis in de Dode Zeerollen en de paulinische literatuur”. Kunt u in een paar woorden een samenvatting geven? In mijn proefschrift beschrijf ik de betekenis van de woorden ‘licht’ en ‘duisternis’ in twee Dode Zeerollen en in drie passages uit de brieven van Paulus. Ik laat zien dat in deze woorden diverse bijbetekenissen meekomen. Licht heeft de bijbetekenis van ‘goed’ en ‘kennis van de Heere en Zijn wet’, verder van ‘verbondenheid aan de Heere’ en ‘redding op de oordeelsdag’. Duisternis betekent het tegenovergestelde. Wanneer Paulus schrijft dat de gelovigen ‘kinderen van het licht’ zijn, dan zegt hij met deze ene beschrijving dus heel veel over wie zij zijn. Wat bedoelt u met groepsidentiteit en waarom wordt deze aanduiding gebruikt? Mijn onderzoekt handelt inderdaad over ‘groepsidentiteit’. Niet alleen een individu heeft een eigen identiteit, maar je kunt ook spreken over de identiteit van een groep. Een groepsidentiteit is hoe een groep zichzelf ziet, zichzelf omschrijft en hoe men zich verhoudt tot andere groepen in een samenleving. Paulus omschrijft bijvoorbeeld de christelijke gemeente in Thessalonica met de aanduiding ‘kinderen van het licht’ (1 Thess. 5:5). De vraag is dan wat betekent deze aanduiding voor hoe men zichzelf zag. Paulus stelt dat zij, in onderscheid van degenen die buiten de gemeente zijn, essentiële kennis hebben van God; dat ze Christus toebehoren; dat ze zoeken te leven naar Gods wet; en de dag van de Heere verwachten om redding uit Gods hand te ontvangen. Hoe lang hebt u gewerkt aan dit proefschrift? Voor één dag per week was ik aangesteld aan de Theologische Universiteit van Utrecht (voorheen Kampen). Gedurende het winterseizoen was één dag per week studeren soms niet haalbaar, in de zomerperiode compenseerde ik dat. Acht jaar lang, vanaf mei 2016, ben ik in dienst geweest. Dat lijkt een lange periode, maar de tijd gaat snel en een fulltime promotietraject duurt doorgaans ook zeker vier jaar. Waarom is uw onderzoek belangrijk voor de christelijke kerk? Mijn onderzoek beschrijft waar grenzen liggen om wel of niet tot de ‘kinderen van het licht’ te behoren. In de praktijk van het kerkelijke leven trekt men soms grenzen die niet Bijbels zijn. Op grond van verkeerde gedachten worden mensen binnen of juist buiten Gods koninkrijk gesloten. Mijn onderzoek benadrukt het belang om op ▪ De promovendus wordt door de rector prof. dr. G. Harinck uitgenodigd om de doctorsbul in ontvangst te nemen. Fotograaf: N. Snijder (TUU).
een Bijbelse verantwoorde wijze te separeren. De studie heeft zulke Bijbelse grenzen inzichtelijk gemaakt: wie hoort erbij het licht en wie bij de duisternis; en waarom? Al werk ik in mijn proefschrift zelf deze praktische pastorale conclusies niet uit. Wat zijn Dode Zeerollen? Ik heb me inderdaad ook beziggehouden met de Dode Zeerollen. Deze rollen zijn gevonden in de jaren ’40 en ’50 van de vorige eeuw in de grotten in en rond Qumran. Tegenwoordig is er in Khirbet Qumran (de voormalige nederzetting vlak bij deze grotten) een museum te bezoeken waar van alles over de rollen en de nederzetting te zien is. Deze rollen heb ik vooral onderzocht omdat het contrast tussen licht en duisternis veelvuldig erin voorkomt en omdat de schrijvers van deze geschriften zichzelf ook typeerden met de aanduiding ‘kinderen van het licht’ en andere groepen omschreven als ‘kinderen van de duisternis’. Hoe en waar hebt u die bestudeerd? De studie van deze rollen deed ik veelal gewoon thuis. Via internet zijn de rollen in te zien en er zijn Engelstalige vertalingen op de markt met de Hebreeuwse tekst ernaast en zelfs Nederlandse vertalingen. Voor echt gedegen onderzoek en een veelheid van literatuur over de Dode Zeerollen ben ik regelmatig in de bibliotheek van de Katholieke Universiteit Leuven (België) geweest. Kunt u dit onderzoek ook gebruiken bij uw werk voor onze stichting? In de praktische zin draagt mijn studie niet bij aan het werk. Wel heb ik diepgaand nagedacht over de verhouding tussen Joden en niet-Joden in de brief van Paulus aan de Romeinen. Joden typeerden zichzelf namelijk als een ‘licht voor hen die in de duisternis zijn’ (Rom. 2:1720). Ze zagen zichzelf als ‘licht’, omdat ze kennis hebben van Gods wet en in Gods verbond zijn opgenomen. Paulus handhaaft weliswaar het onderscheid tussen Joden en niet-Joden al stelt hij nadrukkelijk dat ook zij alleen door het geloof in Christus werkelijk een ‘licht’ zijn voor hen die in duisternis verkeren. Mijn onderzoek brengt dus de blijvende unieke positie van de Joden aan het licht en tevens de noodzakelijkheid dat ook zij alleen door het geloof in Jezus Christus in het koninkrijk van het licht zullen komen. Dit zijn twee belangrijke uitgangspunten in ons werk. ▪ Promotor dr. M. Klinker spreekt de laudatio (felicitaties) uit nadat ds. van Appeldoorn succesvol zijn proefschrift heeft verdedigd. Naast de promovendus staan de twee paranimfen, zijn vader en Agnes Amelink. Fotograaf: N. Snijder (TUU). 5
RUTH NISSIM OVERLEDEN Michael Nissim, voorganger van de gemeente in Nahariya, schrijft over zijn moeder die op 9 december is overleden. “Ruth werd in 1936 in armoede geboren in East End in Londen. Toen ze tijdens de oorlog uit Londen werd geëvacueerd, vertelde haar moeder haar dat ze aan niemand mocht vertellen dat zij en haar zus Joods waren. Haar gastheren namen haar mee naar de kerk op zondag en ze was meteen gefascineerd van het kleine kind uit Bethlehem waar ze over zongen. Waar ligt Bethlehem? Waarom kwamen de herders om dit Kind te aanbidden? Vanaf dat moment begon ze tot Jezus te bidden voor hulp en was ze de enige gelovige in haar familie. Later in haar leven studeerde ze verpleegkunde en werkte ze zelfs als verpleegster in Duitsland om haar Duits te perfectioneren. In 1965 trouwde ze met mijn vader, Albert. Samen waren ze vier jaar lang zendelingen in de Joodse gemeenschap in Rome. Rest van de zin verwijderen. In 1971 emigreerden ze naar Israël en vestigden zich in Nahariya. Het is te danken aan het aandringen van mijn vader dat er Hebreeuws sprekende samenkomsten zijn in Nahariya. Mijn moeder stond bekend om haar gastvrijheid en haar humor. Eenvoudige mensen, waaronder ook Arabieren hielden van haar omdat ze altijd vriendelijk tegen hen was. In de laatste jaren van haar leven kon ze bijna niets meer zien, horen of onthouden. Ze kon niet meer lopen en na haar laatste ziekenhuisopname kon ze ook niet echt eten of reageren. We wisten dat haar tijd nabij was en kwamen om afscheid te nemen. Een paar dagen nadat ze was teruggebracht naar Ebenezer Home, stierf ze vredig. Ze wist in Wie ze geloofde en daarom mogen we geloven dat ze bij de Heere is.” Het leven in Nahariya volgens het dagboek van Michael: “De bijeenkomsten na het begin van de wapenstilstand zijn weer hervat. Het aantal bezoekers is niet meer de 30-35 van voor de oorlog, maar we zijn terug bij ongeveer 25 of meer. Daarnaast bezoekt een familie uit Oost-Galilea twee keer per maand de bijeenkomsten. De vader die ervaring heeft als voorganger, heeft als gast, een keer in onze samenkomst gesproken. Ik ben van plan hem af en toe om hulp te vragen. Zijn kinderen zijn bevriend met de onze. We verlangen ernaar om kleine samenkomsten in Galilea te organiseren en daarvoor hebben we de Heere nodig om te planten en te bouwen. Het is fijn om weer op straat te kunnen lopen zonder de route te moeten plannen door straten met mogelijke dekking als er een sirene gaat loeien. We hoeven niet na te denken over drones. Moge de Heere ons een lange pauze in Zijn genade schenken.” NIEUWS UIT ISRAËL Messiasbelijdende gemeente in Nahariya 6
7 Roman Galis, voorganger van deze gemeente, stuurt ons regelmatig foto’s die een goed beeld geven van het gemeenteleven. Een impressie hieronder. Gemeente Fruit of the Vine (Vruchten van de Wijnstok) in Or Akiva ▪ Bezoekers opvangtehuis voor (voormalige) drugsverslaafden ▪ Cadeaus voor de kinderen na de kerstfeestviering ▪ Kerstfeestviering met de kinderen en de ouders ▪ Distributiecentrum voor kleding en voedsel ▪ Roman Galis en zijn vrouw
Licht in het midden van de duisternis David Zadok schrijft verder "De oorlog heeft veel duisternis, dood en wanhoop gebracht in Israël en in andere landen die ons de oorlog hebben verklaard. Maar temidden van al deze afschuwelijke en pijnlijke gebeurtenissen zien we ook het licht van Christus nog helderder schijnen. Het is als een diamant die nog helderder schijnt dan normaal wanneer hij op een achtergrond van zwart fluweel wordt geplaatst. Dit is onze ervaring in de gemeente in het afgelopen jaar, en ook in een paar andere gemeenten. Afgelopen jaar is in de gemeente de doop bediend aan negen personen. Van degenen die gedoopt zijn en binnenkort gedoopt zullen worden, is de gemiddelde leeftijd ongeveer 24 jaar. Dit is bemoedigend voor ons om te zien en te weten dat de Heere doorgaat met het bouwen van zijn kerk. Hij wekt een nieuwe generatie op. Het is de generatie van Jozua die de taken van Mozes overnam en Israël naar het Beloofde Land leidde. Mogen deze jonge mannen en vrouwen ons naar een geestelijk Beloofde Land leiden, waar heel Israël zal worden gered. Daarnaast zijn twee nieuwe gezinnen lid geworden van onze kerk. Een van hen, een heel jong stel, heeft zich bij ons aangesloten vanuit een andere gemeente in het noorden. Ze verwachten binnenkort hun eerste kind. Het andere gezin is met hun tienerzoon naar Israël is gekomen om te dienen bij één van de organisaties.” ▪ Een jongeman wordt gedoopt Gemeente Grace & Truth in Kanot David Zadok, voorganger van de gemeente, schrijft in zijn nieuwsbrief over: Bibliotheek bijna gereed “Midden 2024 zijn we begonnen met de realisatie van onze kerkbibliotheek in de kelder van ons kerkgebouw. Een van onze gemeenteleden heeft als parttime bibliothecaris alle boeken in een catalogus gezet. Deze boeken zijn een aantal jaren geleden geschonken. De oprichter van onze gemeente, Baruch Maoz, gaf bij zijn pensionering ons ook een aantal van zijn boeken. De catalogus bevat nu meer dan 2700 boeken en ze zijn overzichtelijk in kasten opgesteld. We hebben ook een paar oude boeken zoals een Latijnse en Hebreeuwse Bijbel uit 1890 die aan ons geschonken zijn door enkele vrienden uit Nederland. We zijn van plan om de bibliotheek begin volgend jaar te openen, zowel voor onze gemeenteleden als voor anderen.” 8
Mijn eerste kennismaking met Israël is te typeren in twee woorden, verdriet en rouw. Verdriet vanwege het feit dat het overgrote deel van het Joodse volk leeft buiten het geloof in de Zaligmaker. Veel mensen in Israël ‘doen nergens aan’ en laten dat in hun leefwijze nadrukkelijk blijken. De ‘gelovige’ ultraorthodoxe Joden hebben een afschuw van christenen en van het Nieuwe Testament. Verdriet om de onkunde rond het Evangelie van Jezus Christus en om de verdraaiing van het Oude Testament. Tijdens het werkbezoek in november ontmoette ik een sympathieke jonge orthodoxe Jood. Afkomstig uit Antwerpen, verhuisde hij na de middelbare school naar Israël, waar hij getrouwd is en een bestaan opgebouwd heeft. Hij vertelde wat het Joodse geloof voor hem betekende: gebod op gebod, regel op regel… Persoonlijk geloof, naar onze overtuiging echt nodig om voor God te kunnen bestaan, is in zijn leven niet aan de orde. Het Oude Testament is gezaghebbend, maar dan wel volgens de uitleg en interpretaties van rabbijnen van vroeger en nu. Tot mijn verbazing leverde dat veel extra ‘informatie’ op over de bekende Bijbelverhalen van bijvoorbeeld de aartsvaders. ‘Er staat wel zus en zo, maar rabbijn die en die heeft er het volgende aan toegevoegd…’. Ik moest denken aan woorden uit het Oude en Nieuwe Testament over het toedoen aan of afdoen van het Woord van God. Verdriet ook vanwege het aantal en de positie van de Messiasbelijdende Joden. Het zijn maar weinig mensen, die de Heere Jezus erkennen als de Messias en die naar Zijn Woord willen leven. Zij hebben het niet makkelijk in Israël. De overheid bekijkt hen met argwaan. Ze komen vaak samen op bedrijventerreinen, hun kinderen groeien op met leeftijdsgenoten die totaal anders denken, evangelisatieactiviteiten zijn maar beperkt toegestaan… Juist voor deze groep wil onze stichting dienstbaar zijn. Als laatste, maar zeker niet als minste, verdriet vanwege de oorlog die voortduurt, het lot van de gijzelaars, de spanning in de gezinnen waarvan de vaders of kinderen aan het front zijn, de trauma’s van de luchtalarmen. Vanwege het steeds weer oplaaiende antisemitisme, ook in ons land. In een oppervlakkig gesprek merk je het niet zo. Als je even doorpraat, voel je de spanning van de oorlog, de pijn om wat het volk aangedaan wordt, de machteloosheid om een einde te maken aan het conflict. Het tweede woord heeft natuurlijk ook met de oorlog te maken. Meteen nadat je geland bent op Ben-Gurion Airport, word je ermee geconfronteerd: langs de route naar de uitgang staat een schier eindeloze rij van foto’s van de gijzelaars. Soms met de mededeling ‘overleden op …’. Al die gezichten van mensen die zoveel moeten lijden of geleden hebben, het overal terugkerende hartstochtelijke pleidooi ‘bring them home’, het raakte mij enorm. Wat een rouw door die verschrikkelijke gebeurtenis op 7 oktober 2023. Rouw die niet verwerkt kan worden, omdat de gijzelaars nog steeds niet vrij zijn, lichamen van geliefden niet overgedragen zijn, het conflict voortduurt. In de week dat ik dit schrijf kwam het bericht dat Aviel Wiseman gesneuveld is in Gaza, Aviel, twintig jaar oud, was de zoon van Mordechaï Wiseman, directeur van de organisatie ‘First Fruit’ en erg bekend onder de Messiasbelijdende Joodse gemeenten. Wie zou niet wenen om zo’n jonge bloem, die in de knop gebroken is, om een gezin dat in rouw gedompeld is? Aviel is een van de velen die hun leven gaven in de strijd tegen Hamas. Verdriet en rouw, ze kunnen je volledig verlammen. Ze kunnen je echter ook activeren. Voor mij vormen ze een motief om mijn werk voor Steunfonds Israël voortvarend op te pakken. Dit volk, dat ons lief is omdat de Zaligmaker uit hen voortgekomen is, dat zo verdrukt en geplaagd is in de geschiedenis en tot op de dag van vandaag, dit volk heeft ons gebed en onze steun zo ontzettend hard nodig. Laten we het niet vergeten. Juist nu niet. Wim de Kloe BEZINNING Verdriet en rouw ▪ W. de Kloe en L. van der Tang op bezoek bij de directeur van het Soroka ziekenhuis in Beersheba in november j.l. 9
ADVERTENTIES Fred. van de Paltshof 15 | 3911 LA Rhenen | 0317 61 43 98 | info@zondagsrust.nl | www.zondagsrust.nl Vereniging Zondagsrust is ANBI-gecertificeerd RSIN: 004629875 | IBAN: NL 98 INGB 0000 8786 28 Allerlei wetgeving in ons land draagt eraan bij dat de zondag meer en meer als een gewone dag wordt gezien. De 24 uurseconomie lijkt zich alleen maar uit te breiden. Om verschillende redenen is hier weerstand tegen. De Vereniging Zondagsrust is ervan overtuigd dat het onze plicht is om op te komen voor de rust op en de heiliging van de dag des Heeren. Dat doen we op diverse manieren: Wij zoeken contact met mensen die de zondagsrust niet in acht nemen, via brieven of persoonlijke gesprekken. Wij geven voorlichting over ons werk, bijvoorbeeld op scholen en verenigingen. Wij verlenen juridische bijstand en geven advies bij o.a. procedures tegen evenementen op zondag. Wat is de rustdag u waard? Daarom, wat is de zondag als rustdag ú nog waard? Wilt u ons steunen in ons werk? Word vandaag nog lid (dit kan al vanaf 1 euro per jaar). Geef uw gegevens vandaag nog door. WAARDEVOLLE UITGAVEN Ds. C. Sonnevelt e.a TROOST VOOR ISRAËL Actuele preken i.v.m. oorlog in Gaza € 19,50 Octavius Winslow GIDS NAAR DE HEMEL 11 overdenkingen. Ook geschikt voor de leesdienst. € 24,95 R. Hoogerwerf-Holleman TUSSEN TWEE RIJEN VAN STENEN Terugkeer van de joden naar het beloofde land € 19,95 Lange Vorststraat 21 Goes | Tel. 0113-221909 | info@ramshoorn.nl | www.ramshoorn.nl UITGEVERIJ EN BOEKHANDEL Voor meer informatie of voor het aanvragen van een presentatie: info@shaarezedek.nl • M 06 - 12363723 • www.shaarezedek.nl NL74 ABNA 0436 4270 60 Stichting Shaare Zedek Shaare Zedek is het enige pro-life ziekenhuis in Jeruzalem. Steun ons project ‘palliatieve zorg aan kinderen.’ Uitnodiging Regiobijeenkomst bij Talen Tools in Staphorst Bent u ondernemer en geïnteresseerd in Israël? Kom naar onze inspirerende regiobijeenkomst! Ontmoeting, boeiende sprekers uit Israël en een rondleiding staan op het programma. Sprekers: David Zadok – Uitdagingen en kansen voor de Messiasbelijdende gemeenten in Israël Yoel Russu – Uitdagingen en kansen voor christelijk onderwijs in Israël Dinsdag 18 maart 2025 | Aanvang: 19.00 uur Locatie: Talen Tools, Burg. Janssenstraat 10, Staphorst Toegang: Gratis | Aanmelden verplicht via info@steunfondsisrael.nl We zien uit naar uw komst! Stichting Steunfonds Israël (www.steunfondsisrael.nl) David Zadok Yoel Russu U kunt het Joodse volk geld schenken via een schenkingsovereenkomst. Iets nalaten aan Israël kan op twee manieren: via een schenking of als nalatenschap. Schenken bij leven kan met een schenkingsovereenkomst door een periodieke gift. U maakt regelmatig (minimaal eenmaal per jaar) een even hoge gift over en legt deze schenking voor minimaal 5 jaar vast in een overeenkomst. Dit verzekert u van een maximaal belastingvoordeel over de schenking. Kijk voor meer informatie op www.steunfondsisrael.nl/ help-mee/door-opnamen-in-testament/. Wij gaan graag met u in gesprek over de mogelijkheden. Neem voor meer informatie of een afspraak contact op met Wim de Kloe (directeur) via mailadres wdekloe@steunfondsisrael.nl. Schenken bij leven Hier had uw vacature of advertentie kunnen staan Isaac da Costa Kijk in de colofon voor plaatsingsmogelijkheden. 10
11 ▪ V.l.n.r: Yoel, Manoah, Gideon Verrassende ontmoeting in Goes Shalom! םולש Wij zijn Manoah van Campen (14) en Gideon Kruithof (16) en we studeren allebei Hebreeuws. Het is begonnen op de basisschool van Gideon waar in de plusgroep Hebreeuwse les werd gegeven. Gideon nam het lesboekje mee naar huis en liet het Manoah en zijn vader zien. Zij waren gelijk enthousiast en na een tijdje begonnen we samen Hebreeuws te leren. Als gevolg van corona zijn die lessen op school gestopt. Daarna ontdekten we Duolingo, een app op je telefoon waarmee je talen kunt leren. Na een poosje had de taalstudie ons weer helemaal te pakken en we studeren nog steeds. Gideon doet dat online via de Rosen School of Hebrew (https://rosenhebrewschool.com/) en Manoah leert het met zijn vader en allebei ook nog met Duolingo. Met vrienden die we hebben gemaakt na 7 oktober 2023 spreken we veel Hebreeuws. En we leren de taal ook door liedjes te luisteren uit Israël. Het leuke is dat niemand uit onze familie Hebreeuws spreekt en leest. Wij hebben nu samen een geheimtaal. Is erg leuk, maar we moeten wel oppassen. In Nederland is er haat tegen Israël en tegen het Jodendom. Als iemand ons Hebreeuws hoort spreken weten we niet wat er zwaait… Gideon wil zijn kennis van Hebreeuws gebruiken om iets in Israël te gaan doen, bijvoorbeeld studeren. Manoah weet het nog niet maar vindt het al heel bijzonder dat hij de Bijbel in de grondtaal kan lezen! Am Israel Chai, het volk van Israël leeft. יח לארשי םע Samen met Yoel Russu (directeur van de Makor HaTikvah School in Jeruzalem) ben ik op 6 november in het Calvijn College te Goes. Yoel gaat daar iets vertellen over zijn werk. De bezoekers druppelen binnen. Zo ook twee jongelui (zo te zien refo-jongeren). Ze begroeten me met Shalom! Vervolgens vragen ze of ze Yoel mogen spreken. We hebben Yoel zo gevonden. De jongens gaan in vlot Hebreeuws een gesprek aan met Yoel. Ik sta verbaasd. Daar wil ik toch meer van weten. Hoe komen ze aan die taalkennis? Ze vertellen enthousiast dat ze Hebreeuws studeren. Ze beloven me daarover wat te schrijven voor ons magazine. C.J. Proos
JAN ZEEMAN Jan Zeeman (CGK) uit Urk is benoemd tot algemeen bestuurslid. Hij heeft scheepsbouw gestudeerd en heeft in die sector veel ervaring opgedaan. Daarnaast heeft hij veel bestuurlijke ervaring en een brede belangstelling. Motivatie: “Met overtuiging en vanuit de hartelijke liefde voor, en verbondenheid aan Israël mag ik volledig instemmen met de doelstelling en de grondslag van uw stichting.” AFSCHEIDSWOORD RIEN TIMMERMAN Ik ben in 2014 bestuurslid geworden en ben al die tijd penningmeester gebleven. Er is heel wat gebeurd in die tijd. Als hoogtepunt denk ik aan de ingebruikname van de kerk van de gemeente Grace & Truth in Kanot. Maar ik denk ook aan de uitbreiding van het aantal gemeenten en voorgangers die steun ontvangen om het Woord door te geven. Dieptepunten waren er ook zoals het onverwachts overlijden van Anthony Simon. Hij was een van onze pastors in Jeruzalem en kwam in mei 2017 door een verkeersongeluk in Irak om het leven. En niet te vergeten 7 oktober 2023; een verschrikkelijk dag voor het volk Israël. Als penningmeester was het steeds weer verblijdend de geweldige (financiële) steun te mogen opmerken die de stichting van u mocht ontvangen. Ik hoop dat de stichting onder Gods zegen in de toekomst het volk in Israël mag blijven dienen en dat u als Israëlvriend(in) de stichting wilt blijven steunen in gebed en bijdragen. Met een hartelijke groet, Rien Timmerman JAN WILLEM BAAN Jan Willem Baan (HHK) uit Soest is benoemd tot penningmeester. Hij is opgeleid als macro- econoom en heeft ruime ervaring in de (internationale) financiële wereld, ook met betrekking tot Israël. Het heeft in verschillende besturen gefunctioneerd als penningmeester. Motivatie: “Het land en volk van Israël hebben mijn warme belangstelling en ik ben ervan overtuigd dat wij als christenen de taak hebben om het volk tot jaloersheid te verwekken opdat ze hun Messias Jezus van Nazareth gaan zoeken en lief gaan krijgen. Daarvoor geldt dat we ten eerste voor het volk moeten bidden voor ontdekking en bekering en ten tweede ons moeten inzetten ze kennis te laten nemen van Gods Woord.” AFSCHEID VAN BESTUURSLEDEN Drie bestuursleden hebben aangegeven hun werkzaamheden voor de stichting te willen beëindigen. Het betreft penningmeester Rien Timmerman, algemeen bestuurslid ds. P.J.T van den Herik en algemeen bestuurslid Wim de Jong. Het bestuur is hen veel dank verschuldigd en wenst hun voor het toekomende Gods onmisbare zegen toe. Bestuurs wisselingen 12
Voorlichting over Israël Geplande voorlichtingen De komende maanden gaan weer een aantal scholen actievoeren voor de Makor HaTikvah school in Jeruzalem en de bevordering van Christelijk onderwijs in Israël. De basisschool De Wartburg in Woudenberg gaat dat doen in de week van 19 tot 25 mei en de Ds. G. Voetiusschool in Katwijk gaat in juni de jaaractie afsluiten. Op 6 februari is voorlichting gegeven tijdens een gemeenteavond in de Hersteld Hervormde Gemeente van Wijk bij Heusden. Op 14 juni zal de Christelijk Gemengde Zangvereniging Asaf uit Goes tijdens een zomerzangavond in de Hervormde Kerk van Kapelle haar jaaractie voor Steunfonds Israël afsluiten. Actie op school Als uw school actie wil voeren voor het werk van onze stichting, kunt u een beroep op ons doen voor ondersteuning. Wij komen graag langs om de leerlingen te vertellen over ons werk. Daarnaast geven we graag adviezen voor het ontwikkelen van materiaal ter ondersteuning van de actie en toerusting van de leerlingen over Israël. Er is ook een informatieflyer beschikbaar voor de leerlingen en ouders over de school in Jeruzalem. Daarnaast denken wij graag mee over de invulling van een actie. Ondersteuning Israëllessen Er is een leskoffer beschikbaar over de Joodse leven en gebruiken. Op de website ‘Onderwijs en Israël’ (www. onderwijsenisrael.nl) staat veel informatie voor de leerlingen en leerkrachten over de historie en de kenmerken van het Israël. De informatie is verdeeld in: Jodendom, Bijbelse land, Staat Israël en Antisemitisme. Er kan bijvoorbeeld ook via de website een spreekbeurtpakket door een leerling worden aangevraagd. Ter ondersteuning van de lessen over Israël kunt u ook gebruik maken van de video’s op de website ‘De Verkenners’ (www.deverkenners.info). Voorlichters De voorlichting over het werk en de actiedoelen wordt verzorgd door de volgende voorlichters: Zij informeren u graag op een avond in uw gemeente of tijdens een concert van uw koor. U kunt contact met ons opnemen via het volgende mailadres: voorlichting@steunfondsisrael.nl. G. Middelkoop, voorlichter Gerard Middelkoop Oud-docent en leidinggevende Techniek op Van Lodenstein College te Hoevelaken Heintje Bos Oud-docente van de Opleiding Management en Support op Hoornbeeck College te Amersfoort Geert Jan Rozendaal Projectmanager bij Quadraat Projectmanagement te Veenendaal 13
VRIJDAG 14 MAART Op D.V. vrijdag 14 maart hopen we een speciale jubileumbijeenkomst te houden. Tijdens deze bijeenkomst willen we de Heere danken voor de ontvangen zegenen in de afgelopen 25 jaar. Tegelijk zal er gebed zijn voor Israël, opdat zij mogen komen tot de kennis van Jezus Christus. Vanuit Israël hopen ds. David Zadok en Yoel Russu aanwezig te zijn en te vertellen over hun werk. Ds. Uitslag zal de avond openen. Onze directeur Wim de Kloe zal iets vertellen over ons nieuwe elan en nieuwe motto. Laurens van de Tang zal de bijeenkomst besluiten. Aan de avond wordt meegewerkt door kinderkoor Yadah o.l.v. Willeke den Hertog m.m.v. Chris van den Hoek (piano). Gerben Kok bespeelt het orgel. De avond wordt gehouden in de Hersteld Hervormde Kerk Waarder-Driebruggen, Keizersmantel 1 in Driebruggen en begint om 19.30 uur. De toegang is vrij. Collecte is voor het werk van de stichting. Iedereen is hartelijk welkom. DINSDAG 18 MAART Op D.V. dinsdag 18 maart zullen David Zadok en Yoel Russu ’s middags de Prins Mauritsschool in Staphorst bezoeken en ’s avonds spreken op een regioavond voor ondernemers bij Talen Tools in Staphorst. Yoel Russu directeur van de Makor HaTikvah school in Jeruzalem 25 jaar verkondiging van het Evangelie in Israël Christelijk onderwijs in hartje Jeruzalem David Zadok predikant van de gemeente Grace & Truth en directeur van uitgeverij HaGefen 25jaar Hersteld Hervormde Kerk Waarder-Driebruggen Keizersmantel 1, Driebruggen VRIJDAG 14 MAART 2025 19:30 UUR Toegang vrij - Collecte voor ons werk AGENDA DIVERSE BERICHTEN Stage of vrijwilligerswerk in Israël Iets doen voor Israël Altijd al belangstelling gehad om stage te lopen of vrijwilligerswerk te doen in Israël? Het verzorgingstehuis Ebenezer Home in Haifa en de Makor HaTikvah school in Jeruzalem hebben regelmatig vacatures. Belangstelling? Wij kunnen daarin faciliteren. Stuur een mail naar info@steunfondsisrael.nl. Toon liefde voor Israël en kom ons helpen Wegens uitbreiding van onze activiteiten zoeken wij een ondernemer, marketingmedewerker, voorlichter, organisator zangavonden en een webmaster. Meer informatie vindt u op onze website of mail direct naar: info@steunfondsisrael.nl. 14
15 YAM KINNERET De Heere heeft een tijd lang in Kapernaüm gewoond, een stadje aan de oevers van dit meer. Een aantal van Zijn discipelen waren vissers op dit meer. Aan de oevers van dit meer heeft de Heere veel verteld, en ook wonderen en tekenen gedaan. ANTWOORDEN: 1. Grootste - 2 Noorden - 3 Zee van Tiberias - 4Harp - 5 Afrika - 6 Winter - 7 Onjuist, ook voor de landbouw - 8 (20) - 9 (27) - 10 (200) - 11 Volg Mij - 12 Petrus Bekijk Bekijk de video van De Verkenners over ‘Het Meer van Galilea: Scan de qr-code hiernaast of kijk op www.deverkenners.info/videos/het-meer-van-galilea/ VOOR DE KINDEREN Het meer van Galilea HET GROOTSTE ZOETWATERMEER VAN ISRAËL Bekijk de video van De Verkenners over ‘Het Meer van Galilea’ en omcirkel het goede antwoord of vul het juiste antwoord in. 1. Het meer van Galilea is het grootste / kleinste zoetwatermeer van Israël. 2. Het meer van Galilea ligt in het noorden / zuiden van Israël. 3. Het meer van Galilea wordt ook wel Zee van Tiberias / Meer van Israël genoemd. 4. Het meer van Galilea heeft de vorm van een ster / harp. 5. In de Jordaan zijn soms aardbevingen door de breuklijn tussen Turkije en ……………………… 6. In Israël regent het eigenlijk alleen maar in de zomer / winter. 7. Het water uit het meer van Galilea wordt alleen gebruikt als drinkwater. Juist / onjuist 8. De lengte van het meer van Galilea is zo’n ………….. kilometer. 9. Er leven …………… soorten vissen in het meer. 10. Het meer van Galilea ligt heel laag, wel ………………. meter onder de zeespiegel. 11. Petrus is geroepen aan de oevers van dit meer met de woorden Volg Mij / kom Petrus. 12. Petrus / Johannes liep hier over het water. Mattheüs 8: 23-27 23. En als Hij in het schip gegaan was, zijn Hem Zijn discipelen gevolgd. 24. En ziet, er ontstond een grote onstuimigheid in de zee, alzo dat het schip van de golven bedekt werd; doch Hij sliep. 25. En Zijn discipelen, bij Hem komende, hebben Hem opgewekt, zeggende: Heere, behoed ons, wij vergaan! 26. En Hij zeide tot hen: Wat zijt gij vreesachtig, gij kleingelovigen? Toen stond Hij op en bestrafte de winden en de zee; en er werd grote stilte. 27. En de mensen verwonderden zich, zeggende: Hoedanig een is Deze, dat ook de winden en de zee Hem gehoorzaam zijn!
"Een geopende deur" (Openbaring 3:-8)
www.isaacdacosta.nlRkJQdWJsaXNoZXIy MTk4NDMw